7. Yatırımcı & Destek Bul
Potansiyel yatırımcıların iletişim bilgilerine sahip olsanız, hatta onları tanıyor olsanız bile o parayı alabileceğiniz anlamına gelmez.
Başkasının girişimine para veren herkes bir yatırımcıdır. Ve yatırımcılar küçük ya da büyük farketmez, ana amaçları yatırdıkları paranın çok daha fazlasını belirli bir yıl sonra geri alabilmektir.
Peki neden böyle riskli bir şeyin içine girerler? Çünkü normal yatırım enstrumanları ile bir girişimden kazanabilecekleri kadar büyük katsayıyla para kazanmaları pek mümkün değildir.
Türkiye için bu pek doğru değil. Parayı bankaya yatırıp, vadeli hesap üzerinden garanti bir şekilde %10-%20 kazanmak ile tutup tutmayacağı belli olmayan işlere yatırım yapma arasında adil bir yarış yok. Tabi ki zengin insanlar hiçbir riske girmeden garanti parayı tercih ediyorlar.
“Türkiye’de girişimcilik neden gelişmiyor” sorusunun cevabı aslında bu kadar basit.
Silikon Vadisi’nde ise faiz %0’lar hatta -%1 civarında. Eksi faiz de ne demek? Bankaya 100$ yatırıyorsunuz, bir yılın sonunda 99$ olarak alıyorsunuz. Yatırır mısınız? Hayır. Ne yaparsınız?
O nedenle San Francisco Silikon Vadisi’nde elinizi sallasanız yatırımcıya denk gelirken, Türkiye’de bulunmaz Hint kumaşıdırlar.
Türkiye pazarına açılmış bir girişimseniz işte böyle kısır bir ortamın içine doğarsınız. Ama Türkiye’de üretip, dünyaya satarsanız, hem Türkiye’deki hem de yurtdışındaki yatırımcılara hitap edebilir duruma gelirsiniz. Çünkü rezerv para dolar ile kazanacaksınız.
Adımlar
- Yatırım ya da destek almak için gittiğin herkese pazara çıkmaya, müşteriyle buluşmaya hazır olduğunu hissettirmek zorundasın. Bunun için (Bkz: Rota)
- Ürünün gelir ve gider kalemlerini, tahmini müşteri sayısı ve satış sayısı tahminlerini içeren 5 yıllık bir iş planı hazırla.
- İş fikrini yatırımcılara en yalın ve basit şeklinde aktar. Hikayeni de eklemeyi unutma. Sunumunda yüzlerce sayfa, bir sürü yazı olmasına gerek yok. 10 slayt’a indirge.
- Problem (Bu fikrin ilgili olduğu dert ne? İnsanların bir ihtiyacına/sorununa ilaç olmalı ya, ne o?)
- Bulduğun çözüm (Bu problemi nasıl çözüyorsun?)
- Ticari Modelin (Proje gelirini nereden kazanacak, kendi başına ayakta duracak ve büyüyecek?)
- Püf noktası (“Vay be” dedirten, rakiplerden ayrışan noktası. Teknolojisi olabilir vb.)
- Pazarlama (Müşteriye nasıl ulaşacak, müşteri sayısını nasıl arttıracak, bir kişiyi müşteri yapmak için kaç para harcayacaksın?)
- Rekabet (Pazara çıkınca rakiplerin kimler olacak? Benzerlerin var mı? Onları nasıl yenmeyi planlıyorsun?)
- Yapılabilirlik (Gerçeğe dönüştürmek kolay m? Yoksa varolmayan bir teknoloji mi gerekiyor?)
- Tahminler (Pazarın büyüklüğü nedir, potansiyel müşteri sayısı kaçtır, ne kadar kullanıcıyı müşteriye çevirebilirsin, benzer ürünlere kıyasla büyüme eğrisi ne olur?)
- Durum (Fikrin gösterebileceğin bir demosu, ekranı vb var mı? Yoksa neden yok? Başlamak için bir engel mi var?)
- Serbest (Yatırımcıdan beklediğin ilk olumlu adıma çağrı -sonraki toplantı, demo deneme vs- olarak genelde ama yatırımcıya “Evet” dedirteceğin son vuruş olarak kullanabilirsin bu final slaydı.)
- Türkiye’deki önde gelen girişim yatırımcılarına ve devlet desteklerine göz at (Bkz: Yatırım & Destek Kaynakları)
- Üniversiteler ilk adım olmalı. Türkiye’de bütün büyük ve köklü üniversitelerin girişimcilik destek programları var. Özellikle İTU ve Yıldız Teknik üniversiteleri bu konuda çok ilerideler. Bir telefon aç, email at yeter.
- Sektörde daha önce çalıştığın, tanıdığın ve güvendiğin önemli isimlere ulaş. Hem fikrinle ilgili de geribildirim almış olacaksın. Hatta o kadar çok severler ki fikrini, senin akıl hocan olmak isterler ve onların bağlantıları üzerinden daha önemli kişilere ulaşabilirsin.
- Tüm yatırımcılar senin için uygun değil. öncelikle tüm alternatifler arasında bir kısa liste çıkarmalısın.
- Hangi yatırımcılar senin iş fikrine benzer fikirlere yatırım yapmış?
- Hangileri senin bulunduğun durumdakilere yatırım yapmış?
- Hangi oranları talep ediyorlar?
- Ne kadar yatırım yapıyorlar?
- Girişimciler yatırımcılar ile ilgili nasıl yorum yapmışar, memnunlar mı?
- Ne kadar paraya ihtiyacın olduğunu bul. Ürününü başarıya ulaştırabilmen için neye ihtiyacın olduğunu bilmeden, hiçbir yatırımcı para vermez. Neden 1 milyon dolar istediğini açıklayabilmen lazım? Neden 500bin dolar değil ya da 5 milyon dolar değil?
- Kimler çalışacak ve maaşları neler olacak
- Pazarlama maliyetin ne kadar olacak
- Teknik, yazılım, server ya da lisans maliyetlerin ne kadar olacak
- Ofisin periyodik ihtiyaçları neler, kira, elektrik, su vb
- Hangi demirbaşlara ihtiyacın var
- Tüm bu paraları ne kadarlık bir süre için bekliyorsun? Yani bu parayı 1 yılda mı harcayacaksın, 1 ayda mı?
- İstediğin bu yatırım miktarı karşılığı, şirketinin yüzde kaçını yatırımcıya vereceksin? %50’den az bir payın var ise, kritik konularda söz sahibi sen olmayacaksın, buna hazır ol. Ne kadarını yatırımcı hak ederi bulmak için (Bkz: Foundrs ve Gust)
- Ortağın olacak, seninle birlikte kolları sıvayıp senin iş fikrine inanacak ilk deneyimli çalışanlar da senin için yatırımcıdır. Paradan önce onları ikna etmelisin (Bkz: Ekip Kur)